Climate Express is een enthousiaste en groeiende groep vrijwilligers. Politiek ongebonden streven we naar een daadkrachtige en solidaire aanpak van het klimaatprobleem. Nu wereldleiders zich geëngageerd hebben in het Akkoord van Parijs, zet Climate Express druk op de Belgische regeringen om de daad bij het woord te voegen: tijd voor een echt ambitieus en rechtvaardig klimaatbeleid!
We willen een daadkrachtige en solidaire aanpak van de klimaatproblematiek. We kloppen bij politici en beleidsmakers aan met zes concrete eisen.
We hebben nood aan een maatschappelijke spoorverandering. Naar een economie waar niet winst, maar mens en milieu centraal staan. Naar een democratie die verder gaat dan om de paar jaar bolletjes kleuren. We willen een participatief beleid, voor en door mensen. Een samenleving waar iedereen mee beslist welk spoor we volgen en waar water, wind, energie en lucht in handen zijn van de gemeenschap. Een wereld waarin gelijkwaardigheid, solidariteit en respect heersen voor mensen onderling, voor de toekomstige generaties en voor de grenzen van de natuur.
Ongelijkheid loopt als een rode draad door het klimaatverhaal. Overal ter wereld zullen de mensen die het laagst op de sociale ladder staan de grootste slachtoffers worden van de klimaatverandering, hoewel ze er het minst verantwoordelijk voor zijn. In tijden van ramp en tegenspoed steken ook racisme en discriminatie de kop op. De strijd voor duurzaamheid is er dus ook één voor een warme en solidaire samenleving. Ook de werknemers van de fossiele en nucleaire industrie mogen niet uit de boot vallen in de broodnodige transitie. We willen dat politici alle vormen van racisme en discriminatie tegengaan en inzetten op een rechtvaardige transitie met sociale dialoog, waardig werk, vormingen, respect voor mensenrechten en een sterke sociale bescherming.
De ronkende beloftes van het Akkoord van Parijs moeten dringend worden omgezet in daden. Onze politici moeten hun verantwoordelijkheid opnemen en zorgen voor een ambitieus en rechtvaardig nationaal klimaat- en energieplan met duidelijke en meetbare doelstellingen voor 2030 en 2050, dat ons op weg zet naar een klimaatpositieve samenleving. Dit door investeringen en projecten in eigen land, zonder gebruik te maken van valse oplossingen zoals de aankoop van schone lucht uit andere landen. Er moet gewerkt worden aan een coherent beleid; waarin maatregelen rond energie, internationale handel, woning, landbouw en -landbeheer, voedselbeleid, ruimtelijke ordening en transport bijdragen aan onze klimaatambitie.
De mensen in het Zuiden zijn het meest kwetsbaar voor de gevolgen van de klimaatverandering. Ook zij hebben recht op duurzame ontwikkeling. We roepen onze politici op om de internationale beloftes voor klimaatfinanciering na te komen en te verhogen. Een eerlijke bijdrage van België aan het klimaatfonds bedraagt minstens 500 miljoen euro per jaar tegen 2020. Maak gebruik van innovatieve financieringsbronnen zoals een financiële transactietaks of de heroriëntering van subsidies voor fossiele brandstoffen. Internationale solidariteit betekent ook werk maken van een humaan asielbeleid om een thuis te bieden aan de vele klimaatvluchtelingen die de klimaatverandering met zich zal meebrengen.
In 2050 moeten onze energie 100% hernieuwbaar en onze economie 100% circulair zijn. De keuzes die we vandaag maken bepalen onze toekomst. Investeren in fossiele brandstoffen behoort tot de economische logica van de vorige eeuw. Laat steenkool, olie en gas in de grond en geef de scheurtjesreactoren in onze versleten kerncentrales hun welverdiende rust; de toekomst is hernieuwbaar en begint vandaag! Maak werk van een decentraal, hernieuwbaar, efficiënt en democratisch energiesysteem waarbij energie in handen is van de gemeenschap en toegankelijk en betaalbaar is voor iedereen.
We verwachten dat de Belgische equipe een voortrekkersrol speelt binnen de Europese Unie en op de internationale klimaatonderhandelingen, zodat ook daar een versnelling hoger wordt geschakeld. Onze politici moeten de kant kiezen van de meest kwetsbare landen, die ijveren voor een opwarming ver onder de 1,5 °C. Daarnaast moet het klimaatbeleid ook tanden krijgen. Een sterk internationaal akkoord betekent ook een afdwingbaar klimaatakkoord met sanctioneringsmechanismen. Bovendien moeten klimaat- en duurzaamheidscriteria worden vooropgesteld in de onderhandelingen rond internationale handelsverdragen. Tot slot stellen we ons ernstige vragen bij de prominente aanwezigheid van verschillende multinationals op de internationale klimaattoppen en roepen onze verkozen leiders op om geloofwaardige partners te kiezen voor de onderhandelingen.
Steeds meer mensen bouwen mee aan de wereld van morgen. Initiatieven die positief zijn voor het klimaat en de samenleving schieten als paddestoelen uit de grond. Denk aan energiecoöperaties, stadstuintjes, experimenten met de 30-urenweek, klimaatneutrale steden, alternatieve muntcircuits, het kiwimodel en zoveel meer. In buurtgroepen, coöperaties, vooruitstrevende steden en landen timmeren we aan een betere wereld. De laatste jaren werd dubbel zoveel geïnvesteerd in hernieuwbare energie als in fossiele brandstoffen. Al die initiatieven bewijzen dat andere vormen van samen-leven en samen-werken mogelijk zijn en binnen handbereik liggen.
Toch zitten we helemaal niet op het juiste spoor. Om de ambitie van het Klimaatakkoord van Parijs – de opwarming van de aarde beperken tot 1,5°C – waar te maken moet de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen pieken vóór 2020 en daarna snel dalen tot nul, met zelfs een negatieve uitstoot tegen het midden van deze eeuw. Helaas is het akkoord even sterk in zijn retoriek als zwak in zijn concrete engagementen. Met de beloftes die nu op tafel liggen stuurt de wereldpolitiek ons richting 3 °C opwarming [2,6 - 4 °C]. Bovendien is het Akkoord van Parijs een politiek compromis en is het voor wetenschappers duidelijk dat zelfs de huidige 1 °C opwarming al ernstige gevolgen heeft. De meest kwetsbare landen strijden daarom voor maximale opwarming van “ver onder de 1,5 °C”. Die aangescherpte doelstelling vergt enorme inspanningen op korte tijd. De komende jaren zijn dan ook bepalend voor onze kansen om de klimaatopwarming tegen te gaan. Elke nieuwe fossiele energiecentrale of pijplijn die we vandaag bouwen, zal nog decennia deel uitmaken van onze energiemix. Er is geen tijd meer voor getalm, geen excuus voor uitstel. Het is tijd voor een radicale omslag, een maatschappelijke spoorverandering.
Grote problemen vragen om een grote aanpak. De uitdaging is enorm en onze individuele inspanningen zijn niet genoeg. Voor een rechtvaardige transitie naar een duurzame samenleving hebben we collectieve actie op ongekende schaal nodig. Dat kan enkel door een sterk politiek kader, met heldere doelstellingen en bindende afspraken. Een overheid die de handen uit de mouwen steekt, investeert in een daadkrachtig klimaatbeleid en de fossiele industrie reguleert. En daar wringt momenteel het schoentje. De broodnodige transitie wordt afgeremd door een gebrek aan verantwoordelijkheidszin en langetermijnvisie bij politici. Onze beleidsmakers staan onder druk van machtige lobbygroepen en de economische elite om vast te houden aan achterhaalde fossiele systemen. Terwijl de investeringen in hernieuwbare energie steeds toenemen, krijgen fossiele brandstoffen nog steeds een veelvoud van subsidies.
Er is nood aan een maatschappelijke koerswijziging. Niet zomaar een windmolen hier en een zonnepaneel daar – en een turteltaks erbovenop – maar een échte spoorverandering. Aan een economie waar niet winst, maar mens en milieu centraal staan. Aan een democratie die verder gaat dan bolletjes kleuren en werk maakt van een participatief klimaatbeleid, voor en door de mensen. Aan beleidsmakers en bedrijven die verder kijken dan de eerstvolgende poppoll, de beursnotering of de wetten van de vrije markt. Aan een overheid die haar plaats aan het stuur van de samenleving inneemt en durft investeren en reguleren. Enkel zo kunnen de ontluikende alternatieven echt bloeien en valt er niemand uit de boot in de overgang naar een duurzame samenleving.
Dáárvoor komen wij in beweging. En we hebben iedereen nodig. Verandering komt niet zomaar uit de lucht vallen. Ze komt er als burgers zich verenigen. De strijd om het algemeen stemrecht in België, de burgerrechtenbeweging in de Verenigde Staten, het verzet van Gandhi, de vrouwenrechtenbeweging… De geschiedenis leert het ons: door massaal in actie te komen kunnen we de balans doen keren en de samenleving op het juiste spoor brengen.
Spring op de Climate Express en bouw mee aan een sterke klimaatbeweging die de koers bepaalt. Met collectieve, vreedzame acties dienen we zuurstof toe aan een wereldwijde mentale en politieke shift. In Warschau, Parijs, Brussel, Oostende en Bonn vormden we samen met mensen van over heel de wereld een kleurenpalet van stemmen in de straten. Parijs was een belangrijke etappe. Wereldwijd kwamen 800.000 mensen op straat voor de klimaattop in 2015. De politiek kon niet achterblijven en presenteerde ons een globaal klimaatakkoord. Nu moeten de ronkende verklaringen worden omgezet in daden. Net wanneer de boot aan het keren gaat, moeten we het zeil aantrekken. Te beginnen in België. Onze beleidsmakers moeten dringend werk maken van een ambitieus en sociaal rechtvaardig nationaal klimaatplan. De keuzes die we vandaag maken bepalen onze toekomst. We eisen de moed van onze politici om oude fossiele systemen te vervangen door een stroom van duurzame alternatieven. Samen zijn we de frisse wind die het fossiele systeem zal wegblazen!